خرم‌آباد در آستانه جهانی شدن

قلعه فلک‌الافلاک یکی از آثار باستانی مهم سال ۱۳۴۹ ثبت ملی شده، اما از سال‌ها پیش ثبت جهانی آن توسط دوستداران و کارشناسان مطرح بوده است.

سال ۲۰۰۷ قلعه فلک الافلاک در فهرست موقت یونسکو ثبت می‌شود و از آن زمان تاکنون اقدامات متعددی برای ثبت جهانی قلعه در دولت‌های مختلف انجام شد‌ه، البته در این مسیر شاهد فراز و نشیب‌های متعددی بودیم.

با توجه به اهمیت قلعه فلک الافلاک رئیس جمهور دولت سیزدهم نیز در سفر ۱۹ آذر ۱۴۰۰ به لرستان از این قلعه تاریخی بازدید و بر فراهم کردن شرایط ثبت جهانی این آثار باستانی تاکید کرد.

علی دارابی، قائم‌مقام وزیر و معاون وزیر میراث‌فرهنگی کشور تیرماه سال گذشته در دیدار با استاندار لرستان هم گفته بود: معاون میراث‌فرهنگی برای تشکیل پرونده ثبت جهانی و دعوت از کارشناسان یونسکو برای بازدید و مشاهده میدانی این اثر کم‌نظیر تاریخی آمادگی کامل دارد.

حالا وعده دولت سیزدهم نه تنها در خصوص ثبت جهانی قلعه فلک‌الافلاک بلکه دره خرم‌‌آباد هم محقق شده است و بالاخره سهمیه ثبت جهانی سال ۲۰۲۴ کشور ایران در یونسکو به استان اختصاص پیدا کرد.

پیشرفت قابل توجه پرونده ثبت جهانی قلعه در دولت سیزدهم

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان به خبرنگار فارس می‌گوید: سال ۲۰۰۷ دره خرم‌‌آباد با محوریت قلعه در فهرست موقت یونسکو ثبت شد، در واقع اگر به شماره بخواهیم حساب کنیم بیست و هفتمین اثری است که باید ثبت می‌شد. یعنی ۲۷ اثر جلوی آن بوده چون در هر کشور سالی یک اثر ثبت می‌شود، به تعبیری  ۲۷ سال بعد نوبت لرستان می‌رسید.

عطا حسن پورافزود: با ورود دولت سیزدهم اولین اقدام ما در دستور کار قرار دادن ثبت جهانی قلعه فلک الافلاک بود، موضوع را با استاندار مطرح و گفتم: اگر می‌خواهیم به این شهر و استان کمکی کنیم و یک یادگاری بر جای بگذاریم همین ثبت جهانی قلعه است.

همه پای کارهستند

حسن پور تصریح کرد: استاندار پای کار می‌آید و چندین بار با وزیر، معاون وزیر، معاون رئیس جمهور و سرداران سپاه جلساتی برگزار می‌شود، همزمان با پیش بردن پرونده ثبت جهانی ساماندهی حریم قلعه هم مطرح بود.

‌وی می‌گوید: بالاخره با رایزنی‌های متعدد قلعه فلک‌الافلاک را از ۲۷ به اول برسانیم، گفتیم این توانایی را داریم که پرونده را برای ارسال به یونسکو آماده کنیم به شکلی که بازگشت نخورد.

متقاعد کردن کارشناسان ثبت آثار کشور

مدیرکل میراث لرستان می‌افزاید: حدودا ۹ ماه زمان برد، تقریبا هر هفته در تهران جلسه داشتیم و موضوعات را بررسی می‌کردیم و در نهایت با تلاش مداوم و مستمر سه شنبه هفته گذشته توانستیم کارشناسان ثبت آثار کشور را متقاعد کنیم که پرونده به یونسکو برود، جمعه(۱۹ آبان) قائم مقام وزارت ابلاغی را مبنی بر اینکه من متولی ارسال پرونده ثبت جهانی قلعه هستم، صادر شد.

به گفته حسن پور از زمان ابلاغ نامه مذکور ۶۰ روز تا ارسال پرونده و تدوین پرونده‌ای که ۲ هزار صفحه به زبان انگلیسی  است، فرصت داریم.

وی می‌گوید: قلعه فلک‌الافلاک در صورت ثبت جهانی، سی‌امین اثر ایران است که ثبت جهانی می‌شود، در حال حاضر ۲۷ اثر از کشور ثبت شده است، سهمیه سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در دست اقدام است، قلعه فلک‌الافلاک نیز سهمیه سال ۲۰۲۴ است.

یک شهر جهانی پیش روی ما است

حسن پور تاکید می‌کند: تمام توان خود را به کار می‌گیریم  و به طور قطع و یقین پرونده را تا ۶۰ روز دیگر آماده می‌کنیم، کار این ۶۰ روز به عهده من است اما بعد از آن به عهده تمام مدیران به ویژه شهردار خرم‌آباد است، چون شهر در حال ثبت جهانی است و این یعنی شهردار جهانی، در واقع یک شهر جهانی و نه یک شهر عادی پیش روی ما است.

وی اظهار می کند: ثبت جهانی قلعه سال‌های سال آرزوی دیرینه تمام مردم و دوستداران این شهر بود، اما ما پا را فراتر گذاشته‌ایم و قرار است دره خرم‌‌آباد از تنگ شبیخون تا یافته ثبت جهانی شود، یعنی دومین شهر ایران هستیم که بعد از یزد ثبت جهانی می‌شود.

اتفاقی که همه باید آن را بزرگ ببینند

حسن پور معتقد است این یک اتفاق بزرگ برای استان است و باید همه آن را بزرگ ببینند و کسی کنار نکشد، همه مردم و دستگاه‌های اجرایی باید پای کار باشند و دخیل باشند. باید خودمان را آماده پذیرایی از گردشگران خارجی کنیم، واقعیتی که باید به آن توجه شود این است که تنها و تنها راهی که می‌شود تحریم‌ها را دور زد گردشگری است، تنها موردی که می‌تواند ارز را وارد استان کند گردشگری است و این یعنی توسعه استان و شهر.

۱۲ بهمن امسال  زمان ارسال پرونده به یونسکو

مسوول حرائم اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان و عضو کمیته ثبت جهانی دره خرم‌‌آباد نیز می‌گوید: عنوان پرونده حال حاضر پرونده دره خرم‌آباد و قلعه فلک الافلاک است.

امین صفایی زاده عنوان می کند: پرونده مذکور تا ۲۰ دیماه از طرف استان به وزارتخانه ارسال خواهد شد و در نهایت تا یک فوریه یا ۱۲ بهمن ماه بایستی در یونسکو اعلام وصول شود.

وی ادامه می دهد: تاکنون ۲۷ اثر شامل ۲۵ اثر تاریخی و دو اثر طبیعی از این در فهرست آثار جهانی ثبت شده‌اند که در صورت ثبت ماسوله و هگمتانه که امسال در نشست کمیته میراث جهانی مطرح و تصویب خواهد به ۲۹ اثر و قلعه فلک‌الافلاک ۳۰ امین اثر جهانی ایران خواهد بود.

ثبت جهانی قلعه در دولت سیزدهم وارد مرحله جدیدی شد

وی می‌گوید: از سال ۲۰۰۷ پرونده دره خرم‌آباد در فهرست موقت یونسکو جای گرفت، اما با شروع دولت سیزدهم و پیگیری‌های استاندار، وزیر میراث فرهنگی و این اداره کل همچنین  پیرو بازدید رئیس جمهور از قلعه فلک الافلاک پرونده ثبت جهانی وارد مرحله جدیدی شد.

به گفته صفایی از فروردین ماه سال جاری جلسات هفتگی در سطح وزارتخانه میراث فرهنگی در این خصوص تشکیل شد و در نهایت سه شنبه هفته گذشته در خصوص ارسال پرونده جمع بندی نهایی انجام شد.

وی تصریح می کند: در حال حاضر به صورت فشرده چهار تیم مختلف به فراخور تخصص به صورت همزمان در خصوص تهیه پرونده در حال فعالیت هستند.

صفایی اظهار می کند:  ثبت جهانی اثر باعث معرفی اثر در سطح بین المللی شده که اولین دستاورد ثبت ورورد گردشگران به کشور و استان و در پی آن رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال پایدار خواهد شد.

وی می افزاید: توجه جهانی به اثر و کمک‌های فنی بین المللی در خصوص مرمت اثر از دستاوردهای دیگر است.