سنگ هایی که می توانند طلا شوند

به گزارش قاب خبر: هرچند از دیدگاه برخی کارشناسان همین عرضه و فروش سنگ به صورت خام به استان های دیگر می تواند بازار یا نمایشگاه سنگی برای لرستان باشد، البته به شرط آن که ۷۵ تا ۸۰ درصد سنگ های استخراجی در لرستان فرآوری و بقیه آن به صورت خام به سایر استان ها ارسال شود، حال آن که این رویه برعکس است. در این بین لازم است اقداماتی جهت تقویت زیرساخت ها و توانمند سازی معدن داران و کارخانه داران صورت گیرد تا بتوان حجم فرآوری سنگ ها را در لرستان افزایش داد.

لرستان از نظر مقدار استخراج، میزان ۱۲درصد استخراج سنگ کشور را دارد. میزان سنگ تزئینی استخراجی استان حدود ۲/۱میلیون تن است و عمده سنگ های استخراجی شامل مرمریت و چینی است. تعداد معادن سنگ های تزئینی در استان ۱۱۹فقره است که از این تعداد فقط ۴۳واحد در حال حاضر فعال است و از آنها بهره برداری می شود؛ ۲۰واحد معدنی در الیگودرز، ۱۷واحد در شهرستان چگنی، چهار واحد در دورود و در شهرستان های بروجرد و نورآباد نیز هر کدام یک واحد معدنی فعال وجود دارد.

استخراج سنگ از معادن الیگودرز بالغ بر ۳۳۶ هزار تن است و از معادن چگنی نیز ۴۲۷هزار تن استخراج می شود، استخراج سنگ از معادن دورود ۱۴۰هزار تن است و از معادن نورآباد نیز ۲۶هزار تن سنگ استخراج می شود.
ظرفیت فرآوری همه سنگ های استخراجی را داریم

آن طور که شهرام دارابی، معاون معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان به ما می گوید: معادن سنگ فعال استان برای بیش از ۲۰۰۰نفر اشتغال زایی داشته و در واحدهای سنگ بری هم ۸۴۵ نفر مشغول کار هستند.

دارابی به صادرات سنگ از استان اشاره و بیان می کند: در حال حاضر بیش از ۷۰درصد سنگ به صورت خام به استان های دیگر صادر می شود، حال آن که میزان ظرفیت فرآوری سنگ در لرستان به میزان سنگ های استخراجی است اما به دلیل هزینه های بالای تولید، نداشتن توان مالی واحدهای سنگ بری و رکود بازار داخلی، بیشتر این واحدها با کمتر از ۳۰درصد ظرفیت اسمی فعالیت می کنند.

وی یادآور می شود از نظر اقتصادی سالانه بالغ بر ۶۰۰۰ میلیارد ریال ارزش افزوده در بخش سنگ استان ایجاد می شود و در صورتی که خام فروشی متوقف و همه سنگ ها در استان فرآوری شود، ارزش افزوده آن به ۱۰هزار میلیارد ریال افزایش خواهد یافت.

دارابی به عمده ترین مشکل این حوزه در لرستان نیز اشاره کرده و می گوید: عمده ترین مشکل حوزه سنگ، افزایش هزینه های استخراج و تولید سنگ، فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات، کمبود منابع مالی و تسهیلات با سود کم است.

معاون معدنی سازمان صمت لرستان با بیان این که صادرات سنگ ایران درحال حاضر به کشورهای عراق و اسپانیاست، می افزاید: اقداماتی توسط سازمان توسعه تجارت در خصوص اعزام رایزنان بازرگانی به ۱۵کشور همسایه و معرفی ظرفیت های سنگ کشور و استان انجام شده تا امکان صادرات سنگ استان به کشورهای بیشتری فراهم شود.
معادن هم چاره ای ندارند

سنگ ها پس از استخراج فرآوری می شوند تا به سنگ های قابل استفاده برای نمای ساختمان ها، منازل و کف خیابان ها تبدیل شوند. از آنجا که در شرایط اقتصادی فعلی با رکود و کاهش ساخت و ساز مواجه هستیم، فرآوری سنگ در داخل کشور هم چندان مورد استقبال قرار نمی گیرد.

یک کارشناس معدن و سنگ درباره شرایط معادن و فرآوری سنگ در استان به ما می گوید: ظرفیت اسمی سنگ بری استان، ۱۲میلیون متر مربع است ولی متاسفانه به علت رکود ساختمانی که طی سال های گذشته حاکم شده و همچنین افزایش استهلاک ماشین آلات که ۱۰ تا ۲۰ برابر افزایش قیمت داشته اند، این ظرفیت فرآوری به طور کامل مورد بهره برداری قرار نمی گیرد.

جمال مومیوند می افزاید: در لرستان فقط از ۳۰درصد ظرفیت سنگ بری ها استفاده می شود و ۲۰درصد واحدها نیز تعطیل است. به تعبیری از ۱۲میلیون مترمربع سنگ استخراجی باید ۹میلیون تولید داشته باشیم، درحالی که به علت تعطیلی آن ۲۰درصد واحد، در نهایت سه میلیون مترمربع تولید سنگ داریم و ۱۰میلیون متر سنگ هم از معادن لرستان استخراج و به سایر استان ها ارسال می شود.وی می گوید: در شرایطی که واحدهای تولید سنگ با ظرفیت کامل خود کار نمی کنند، معدن داران مجبورند سنگ خود را به استان های مجاور بفروشند، در غیر این صورت تولیدشان کاهش یافته و به مرحله تعطیلی معادن می رسد.
راهکارهای افزایش فرآوری سنگ در لرستان

این کارشناس حوزه سنگ می گوید: از میان ۳۲۰ واحد سنگ بری فعال در استان، فقط شش واحد سنگ بری صادراتی در استان هست که دستگاه های تقریبا مدرن و به روزی دارند. در چنین شرایطی باید به سمت جایگزینی خطوط تولید رفت و خطوط تولید قدیمی و مستهلک را با خطوط تولید جدید و مدرن جایگزین کرد اما متاسفانه تجهیز خطوط سنگ بیش از ۵۰ میلیارد تومان هزینه در بر دارد و توجیه اقتصادی برای صاحبان آنها ندارد. به نظر می رسد در این شرایط دولت باید ورود کرده و با پرداخت یارانه به خطوط تولید (به عنوان مثال، پرداخت ۲۰ تا ۳۰ درصد هزینه خرید دستگاه به صورت یارانه ای) به نو و مدرن کردن دستگاه های فرسوده واحدهای سنگ بری کمک کرده و تولید و بهره وری را بالا ببرد.

مومیوند تصریح می کند: مشکل دیگر این که این واحدها با مشکلات بیمه ای و مالیاتی سر و کله می زنند و لازم است در این پروسه حمایت های لازم از این بخش صورت بگیرد و شرایط برخی بخشودگی ها مهیا شود.

به گفته این کارشناس، یکی دیگر از مشکلات این حوزه سنگ لرستان این است که با توجه به هزینه های بالا، معادن سنگ را اکنون به صورت نقد به فروش می رسانند اما اگر این فروش ها به صورت مدتی باشد و به خریدار که همان کارخانه ها هستند، فرصت پرداخت داده شود، می تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد اما برای این اقدام هم لازم است تا سرمایه در گردش تامین شود و برای این کار باید تسهیلات با شرایط خاص پرداخت شود. مثلا تسهیلاتی با نرخ مناسب یعنی ۸ تا ۱۰درصد با یک سال تنفس پرداخت شود تا برای معدن داران، کارخانه ها و واحدهای سنگ بری مناسب و قابل استفاده باشد و بتوان دردی را درمان یا گره ای را باز کرد.

استفاده از نیروی کار خارجی

مومیوند در بخش دیگری از صحبت هایش به استفاده از نیروی کار ارزان و اتباع خارجی اشاره کرده و می گوید: دو استان اصفهان و قم رقبای لرستان در حوزه صنعت سنگ هستند و توانسته اند بیشترین بازارها را کسب کنند و دلیل عمده آن این است که آنها مجوز استفاده از کارگران افغانستانی را دارند با این شرایط که در کنار هر کارگر افغانستانی باید دو کارگر ایرانی نیز مشغول به کار باشد و همین موضوع باعث می شود تا میزان تولید و زمان کاری افزایش و هزینه های تولید کاهش یابد، زیرا کارگر افغانستانی هزینه دستمزدش پایین است و می توانند به صورت تمام وقت کار کنند تا کارخانه به صورت دو شیفت یا حتی سه شیفت فعالیت داشته باشد و چرخ کارخانه با هزینه پایین بچرخد و تولید و راندمان کاری افزایش یابد.

این کارشناس می افزاید: اما این مجوز برای لرستان وجود ندارد و اگر وجود داشت، راندمان ، تولید سنگ ، فرآوری و استخراج با هزینه های کمتری افزایش می یافت.

ایجاد پایانه فروش سنگ

مومیوند احداث پایانه فروش را هم یکی دیگر از راهکارهای مفید افزایش بهره وری در بخش سنگ در لرستان می داند و می گوید: ایجاد پایانه فرصتی برای نمایش، عرضه، فروش و جذب مشتری و بازار برای سنگ های لرستان مهیا می کند، حال آن که چنین ظرفیتی اکنون در استان وجود ندارد که متاسفانه تاکنون این ظرفیت مغفول مانده است.

به گفته این کارشناس، اگر همه سنگ های استخراجی از معادن لرستان در خود استان فرآوری و تولید شود و البته به قیمت پایین و مناسب، لرستان نمایشگاه سنگ های تزیینی برای خریداران سایر استان ها و حتی کشورهای خارجی می شود و آنها ترجیح می دهند خرید عمده خود را از لرستان انجام دهند و به این ترتیب و با افزایش مشتری، جبران قیمت پایین فروش در استان هم خواهد شد.